Sahte içkinin daha yanlışsız bir tabir ile yasa dışı üretilen alkolün, körlükten mevte kadar varabilen önemli sıhhat sıkıntılarına yol açabildiği ihtarında bulunan İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Kolu Lideri Doç. Dr. Zeynep Güneş Özünal, metil alkolün (metanol) süratli emilimi nedeniyle erken müdahalenin değerine dikkat çekti. Metanolün 30-60 dakika mühletle kanda yüksek konsantrasyona ulaştığını belirten Özünal, yaklaşık 12-24 saat süren periyot sonrasında bulanık görme ve tam körlük yaşanabileceği ikazında bulundu. Hastanın kusturulmasının risklerine dikkat çeken Özünal, en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulması gerektiğini vurguladı.
İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Kolu Lideri Doç. Dr. Zeynep Güneş Özünal, son günlerde gündemde olan düzmece içki ve sıhhat üzerindeki tesirlerine ait değerlendirmede bulundu.
Sahte içkide, aslında daha hakikat bir açıklama ile yasal olarak üretilmeyen içkinin üretim süreçlerinde metil alkol bulunabildiğini belirten Özünal, “Alkollü içkilerin içerisinde yer alan etil alkoldür. Etil alkol, fermentasyon yahut distilasyon üzere formüllerle elde edilir. Eser ölçüde metil alkol bulunabilmekle birlikte yasal olarak imal edilen içkilerde denetim edilmektedir. Metil alkol çözücü olarak sanayide kullanılmakla birlikte besin olarak alınmaz” ihtarında bulundu.
Daha ucuz olduğu için metanol kullanılıyor
Türkiye’de damıtılarak alkol üretiminin yasal düzenlemeleri olduğunu kaydeden Özünal, “Uygun kaynaklardan elde edilmeyen ve uygun metotlardan ve denetimlerden geçmeyen damıtma süreçleri, sıhhate ziyan verici oranda metanol içerebilir. Yasa dışı üretilen içkiler kimi durumlarda da metanol daha ucuz bir yan eser olduğu için maliyeti düşürmek üzere, etanol yerine değişen oranda metanol ile üretilmiş olabilir” diye konuştu.
Metanol zehirlenmesi, doku hasarına ve vefata neden oluyor
Sahte içkinin değerli sıhhat meselelerine yol açtığı ikazında bulunan Özünal, “Metanol aslında düşük bir zehirleme riskine sahiptir. Lakin vücutta enzimler tarafından zehirli unsurlara dönüşür. Metanol, enzimler tarafından formaldehite ve formik aside dönüşür. Metanol zehirlenmesi olaylarında formik asit birikmesi, doku hasarına ve vefata neden olur. Zehirlenmede kan pH’ı değişir, görme kaybı olur” dedi.
Sahte içki 30-60 dakikada tesirli oluyor
Sahte içki zehirlenmesinin belirtileri hakkında bilgi veren Özünal, “Metanol süratli emilir. Yemek ile birlikte alınıp alınmadığına nazaran değişmek ile birlikte kanda 30-60 dakika mühletle yüksek konsantrasyona ulaşır. Ciltten temas ile ya da teneffüs yoluyla da kana karışır. Metanol zehirlenmesi, tipik olarak bulantı, kusma, karın ağrısı ve hafif merkezi hudut sistemi depresyonuna neden olur. Bu belirtiler etil alkolün yüksek dozda alındığı belirtilerden çok farklı değildir. Daha sonra, kısmen alınan metanol dozuna bağlı olarak, yaklaşık 12-24 saat süren bir periyot vardır, bunu takiben pH değişiklikleri bulanık görme ve değişen görme alanlarından tam körlüğe kadar değişen görme işlevi bozulur. Bunlar tipik durumlar olmakla birlikte daha az görülen klinik bulgular da vardır. Kanda seviye tayini, teşhis için değerli olmak ile birlikte her laboratuvarda rutin olarak yapılmamaktadır” diye konuştu.
Sahte içki asla tüketilmemelidir
Sahte içkinin hiçbir vakit içilmemesi gerektiğini vurgulayan Özünal, “Sahte içkiden korunmada birinci tedbir düzmece içkinin içilmemesidir. Akabinde zehirlenmeye neden olan kimyasallara dönüşmesini engellemek yer alır. Etanol, metanolü yıkan enzimler için yarışarak zehirli kimyasallara dönüşümü yavaşlatır. Fomepizol de panzehir olarak kullanılır. Her vakit her şartta erişim mümkün olmayabilmektedir. Kimi hastalarda diyaliz ile metanolün uzaklaştırılması gerekmektedir” dedi.
En yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır
Sahte içkiden zehirlenmelerde birinci yapılması gerekenin en yakın sıhhat kuruluşuna başvurmak olduğunu belirten Doç. Dr. Zeynep Güneş Özünal, “Hastayı kusturmak akciğerlere kusmuk kaçması riski nedeniyle önerilmemektedir. Emilim çok süratli olduğu için emilimi azaltan mide yıkama üzere sistemlerin de yararlı olma ihtimali zayıftır. Geçersiz içkinin tat ve koku açısından ayırıcı bir özelliği bulunmamaktadır. Kuşku halinde en yakın sıhhat kurumuna götürülmesi uygundur” diye konuştu.
Sahte içki zehirlenmesinin memleketler arası literatürde az ancak önemli zehirlenmeler ortasında yer aldığını kaydeden Özünal, “Son vakitlerde ülkemizde ender olmaması bu açıdan farklıdır. Metanol zehirlenmesi ihtimalinden şüphelenilmesi, bu içkiyi içenlerde emsal bulguların sorgulanması gereklidir” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
